Yüklüyor…
Atık elektrik ve elektronik (AEE) işleme tesisleri kaynaklı atmosferik toz örneklerinde ağır metallerin belirlenmesi ve insan maruziyet risk değerlendirmesi/
Teknolojinin hızla güncellenmesi ve elektronik sanayi pazarının sürekli genişlemesi sebebi ile elektronik atık (e-atık) günümüzde ciddi bir küresel sorun haline gelmiştir. Birleşmiş Milletler Çevre Programı dünyada her yıl 50 milyon tondan fazla e-atık üretildiğini tahmin etmektedir. Elektronik atık...
| Yazar: | |
|---|---|
| Kurumsal yazarlar: | , |
| Diğer Yazarlar: | |
| Materyal Türü: | Tez |
| Dil: | Türkçe |
| Konular: |
| Özet: | Teknolojinin hızla güncellenmesi ve elektronik sanayi pazarının sürekli genişlemesi sebebi ile elektronik atık (e-atık) günümüzde ciddi bir küresel sorun haline gelmiştir. Birleşmiş Milletler Çevre Programı dünyada her yıl 50 milyon tondan fazla e-atık üretildiğini tahmin etmektedir. Elektronik atık bünyesinde metaller, metaloidler, nadir elementler, ateşe mukavim kimyasalları ve diğer katkı maddelerini içeren plastikleri barındıran heterojen bir karışımdır. E-atık bünyesinde bulunan tehlikeli kimyasallar, özellikle e-atığın düzenli ve kontrollü bir şekilde geri dönüştürülmemesi/bertaraf edilememesi durumunda çevresel ortamlara karışabilir. İşçiler veya makineler tarafından yapılan demontaj, kırma gibi aktiviteler e-atık geri dönüşüm tesislerinde uygulanan en genel işlemlerdir. Söz konusu bu uygulamalar neticesinde, geri dönüşüm alanlarına ve tesisler etrafındaki çevresel ortamlara büyük büyük miktarda kirletici salınımı potansiyeli mevcuttur. E-atık bünyesinde bulunan kirleticiler kırma işlemi esnasında ilk önce e-atık bünyesindeki toza veya tesis içerisinde bulunan toza geçerler. Daha sonra, kirleticiler e-atık kırma alanlarından tüm tesise ve hatta tesisi çevreleyen tüm alanlara hava ve kuru/yaş çökelme mekanizmaları ile yayılırlar. Noktasal kaynağın kendisini çevreleyen alanlar için kirletici kaynak teşkil etmesine ve bu alanları kirletmesine "hale etkisi" denir. Mevcut tez çalışmasında, Türkiye'de Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile yapılan görüşmeler sonucunda lisanslı geri dönüşüm tesisleri belirlenerek, tesislerde işlenen atık türleri baz alınmış (İstanbul, Kocaeli, Ankara, Kırıkkale, Manisa, Niğde, Bursa ve Eskişehir) toplam 8 ilde atık elektrikli ve elektronik dönüşüm tesisleri yakınlarında 28 noktada, pasif örnekleme tekniği kullanılarak ağır metal kirliliği incelenmiş ve insan maruziyeti belirlenmiştir. Çalışmanın temel hedefi elektronik atıkların geri dönüşümünden kaynaklı ağır metal kirlilik seviyelerini belirlemek, diğer ülkelerde belirlenen seviyelerle karşılaştırmak, literatür özeti araştırmak ve soluma yoluyla insan maruziyetinin değerlendirilmesidir. Diğer ülkelerde e-atık geri dönüşüm tesisleri kaynaklı kirletici salınımları ve bu tesislerin çevresel ortamlarda belirlenebilen belirli kirleticilerin mevcudiyetine katkısına dair çalışmalar mevcut olmakla birlikte, mevcut bilgilere göre, ülkemizde bu konuda herhangi bir çalışma bulunmamaktadır. Çalışma bölgesinde pasif örnekleme yöntemi ile ağır metal örneklemesi yapılmıştır. Atmosferik partiküllere tutunmuş halde bulunan ağır metal kirleticilerin belirlenmesi için örnekleme DD-PAS örnekleyiciler kullanılarak yapılmıştır. Örnekleme materyali olarak cam elyaf filtre kullanılmış ve sonuçlar ICP-MS cihazı kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan çalışma ülkemizde pasif örnekleme yöntemi kullanılarak, atık elektrikli ve elektronik ekipmanlar geri dönüşüm tesislerinin yakınlarında ağır metal kirliliğinin belirlenmesi ve maruziyetinin değerlendirilmesine yönelik ilk çalışma olup, gelecekte yapılacak çalışmalara altlık oluşturması açısından önem arzetmektedir. |
|---|---|
| Fiziksel Özellikler: | 85 sayfa ; 30 cm |
| Bibliyografya: | Kaynakça 42-53 sayfa |